موضوع کتاب تشکیلات و آداب دیپلماتیک در ایران از آغاز قاجار تا پایان دوره ناصری است. این امر در تاریخ ایران به شیوه سنتی از امتیازات خاص مقام سلطنت و به شکل ظاهری در دوره‌ای تحت نظر دیوان رسایل و در دوره‌ای دیگر منشی‌الممالک بود. با توجه به اهمیت دیپلماسی در روابط رسمی خارجی و آغاز این مناسبات در دوره قاجار وزارتی شکل گرفت که امور مربوط به مراودات خارجی را تنظیم کند. شناسایی روند تشکیلاتی شدن و مدون گشتن اجزای این وزارت و همچنین نحوه اجرای آداب دیپلماتیک هم در پذیرش سفرا و هم در ارسال آن‌ها مساله این پژوهش است. وزارت خارجه در عهد وزارت میرزا ابوالحسن‌ خان شیرازی تا میرزا مسعود انصاری چندان پیچیده نبود. از دوره صدارت امیرکبیر با اصلاحاتی که وی در وزارت خارجه به وجود آورد روند تشکیلاتی شدن این وزارتخانه آغاز شد و در دوره اول وزارت میرزا سعیدخان موتمن‌الملک و بعد از او میرزا حسین‌ خان سپهسالار اداره‌هایی شکل گرفت اما نهادی شدن وزارت امور خارجه از (۱۲۹۷ق) به طور رسمی آغاز شد و در (۱۲۹۹ق) با صدور نظام‌نامه وزارت خارجه تشکیلات دیپلماتیک ایران نمود عینی پیدا کرد و در دوره وزرای بعدی تا آخر حکومت ناصرالدین‌ شاه نیز تغییرات و تحولاتی در راستای تثبیت این نهاد انجام گرفت. روش تحقیق در این موضوع توصیفی و مبتنی بر اسناد، نسخ خطی و منابع کتابخانه‌ای است. نتیجه به دست آمده نشان می‌دهد تشکیلات وزارت خارجه در دوران فتحعلی‌ شاه و محمد شاه در وجود وزیر خارجه، نایب، چند منشی، مترجم و نویسنده خلاصه می‌شود. این روند با نهادی شدن تشکیلات وزارت خارجه در دوره ناصری متحول و وزارت خارجه با اجزا و ادارات متعدد و دفاتر منظم تحت اداره وزیر خارجه درآمد. آداب دیپلماتیک نیز که در پیوند با سنت جامعه قاجاری بود تحت تاثیر شرایط زمانه تغییر و همگام با تشکیلاتی شدن وزارت خارجه بر اساس قاعده و نظم خاصی منسجم شد.