از سال ۱۹۳۷ میلادی چندین نامهی دوستانه و علمی میان سیدحسن تقیزاده (دانشمند و سیاستمدار ایرانی، متولد ۲۹ رمضان ۱۲۹۵ هجری قمری و متوفای ۸ بهمن ۱۳۴۸ هجری شمسی) و والتر برونو هنینگ (ایرانشناس برجستهی آلمانی، متولد ۲۶ اوت ۱۹۰۸ و متوفای ۸ ژانویهی ۱۹۶۷) تبادل شده است. هنینگ به سبب فرار از فشارهای آلمان نازی در انگلیس زندگی میکرد. خوشبختانه تعدادی از این نامهها میان انبوه کاغذهای مختلف تقیزاده باقی مانده بود و توسط همسر آلمانی وی (ادیت/ عطیه) پیدا شده بود. اما بسیاری از اسناد و مدارک تقیزاده در طول سفرهای متعدد و اقامت طولانیمدت وی در شهرهای مختلف از جمله تبریز، تهران، استانبول، برلین و … از بین رفته یا گم شده است. برخی از آنها نیز به سبب ملاحظات سیاسی یا از روی ترس توسط همسرش سوزانده شده است.
مکاتبات بین هنینگ و تقیزاده از منظر مبادلات علمی که دغدغهی اصلی این دو دانشمند تراز اول (یکی غربی و دیگری شرقی) بوده، حاوی اطلاعات بسیار مفیدی در زمینل تخصصی مطالعات آنهاست. با این وجود این نامهها میتوانند دریچهای به سوی روش تحقیق، تفکر و استدلال آنها باز کنند.
این مجموعه شامل سه بخش اصلی است:
الف) ۸۷ نامه از هنینگ به تقیزاده که از ۱۷ ژوئیه ۱۹۳۷ آغاز شده و تا ۲۲ ژوئیه ۱۹۶۶ میلادی ادامه دارد و بیشتر آنها به خط خود هنینگ نوشته شده است. دستخط او عمدتاً ریز و بهسختی قابل خواندن است؛ در نتیجه برخی از نامههایی که خواندن آنها برای تقیزاده دشوار بود، توسط منشیان وی در مجلس سنا در صحفاتی جداگانه خوانده و تایپ شده است. برخی دیگر از نامههای هنینگ به دست خود او تایپ شده است. در نامههای هنینگ به موارد ذیل برمیخوریم:
۱. موضوعات علمی مربوط به فرهنگ و تاریخ ایران باستان مانند تقویمهای ایرانی، آیین مانویت و دوران زرتشت؛
۲. روند نگارش «فرهنگ ریشهشناختی زبان فارسی»، «فرهنگ زبان خوارزمی» و شرکت در کنفرانس کتیبههای ایرانی؛
۳. اطلاعات مربوط به زندگی شخصی وی از جمله سفر به استان فارس و برخی شکایات، سفر به آمریکا به دعوت دانشگاه کلمبیا و مسئلهی دشواری اخذ ویزای سفر؛
۴. بیان نام برخی از ایرانیان که هنینگ در لندن با آنها در ارتباط بوده است؛ همچنین از جمله توصیههای وی دربارهی مجتبی مینوی تا به عنوان استاد دانشگاه تبریز در نظر گرفته شود یا آنچه دربارهی دانشجویان ایرانی خود مانند احسان یارشاطر یا یحیی ماهیار نوابی ذکر کرده است.
ب) ۴۳ نامه از تقیزاده به هنینگ که از ۲۴ مارس ۱۹۴۲ شروع شده و تا ۲۴ اوت ۱۹۶۲ میلادی ادامه دارد. برخی از این نامهها مربوط به زمان اقامت تقیزاده در لندن است و چون در آن دوره او سفیر ایران بوده است و به دبیران شخصی دسترسی داشته است، طبیعتاً تمام این نامهها تایپشده هستند؛ اما آن دسته از نامههایی که از تهران یا انگلیس یا ایالات متحده فرستاده شدهاند، بیشتر با مداد کمرنگ و با دستخطی بسیار ناخوانا نوشته شده و غالبا شامل ضربدرها و اضافاتی بین خطوط است.
ج) ۲۸ سند (نامه، تلگراف، صورتجلسه) ارسالشده میان سالهای ۱۹۳۴ تا ۱۹۵۵ میلادی که مربوط به تهیه و چاپ «فرهنگ ریشهشناختی زبان فارسی»، «مجموعهی کتیبههای ایرانی» و کتیبهی سرمشهد که هنینگ خود وظیفهی انتشار آن را بر عهده گرفته بود. این گروه از اسناد به صورت عکسی در بخش پیوست قرار گرفته است. بیشتر نامههای این بخش شامل مکاتبات تقیزاده و مقامات دولتی، از جمله نامههای تقیزاده به دکتر مصدق و پس از وی به سپهبد فضلالله زاهدی (در مقام نخستوزیر ایران)، عبدالله انتظام (وزیر امور خارجه)، عیسی صدیق و محمود حسابی (وزیران فرهنگ) و علی سهیلی (سفیر ایران در لندن) و پاسخهای آنهاست.