به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات کتاب روایتهایی از زندگی فردوستان در ایران در فصل نخست با عنوان «فرودستان، رنج و تسکین درد» شامل مقالاتی است که به تجارب فرودستان از درد و رنج و سازوکارهای تسکین آنها میپردازد. در این فصل، مقالهی «نشانههای بدنیـفضایی رنج در حیات کولبران پیرانشهر» به قلم احمد غلامی رنج و فلاکت اجتماعی را در زندگی کولبران پیرانشهر به تصویر میکشد. مقالهی «فرودستان اندوهگین و پناهگاه مواد» نوشتهی اصغر ایزدی جیران به تجربهی مصرف مواد مخدر در میان حاشیهنشینان کرمانشاه میپردازد. مقالهی رضا تسلیمی طهرانی با عنوان «مرگ و مردن در بین فرودستان شهر تهران» به این پرسشها پاسخ میدهد که فرودستان چه دیدگاهی درمورد مرگ و مردن دارند و آیینهای مرتبط با مرگ به چه نحو نزد آنها برگزار میشود. آخرین مقالهی این فصل با عنوان «مطالعهی کیفی دینداری فرودستان در شهر تهران» توصیف و تحلیل فهیمه بهرامی است از دینداری فرودستان در سه محور عینیت دین، کارکرد دین و نگرش به دین.
فصل دوّم با عنوان «فرودستان، زیست غیررسمی و حاشیهنشینی» بر زیست غیررسمی فرودستان متمرکز است و سعی دارد درحاشیهبودگی فرودستان در حوزههای مختلف را تحلیل کند. مقالهی نخستِ این فصل با عنوان «بررسی مقولهی صیادان آزاد و علل زیست غیررسمی و تأثیرات آن در زندگی آنها ـ ساحل چاف» تلاشی است از وحید محمدی پایاندر در توصیف و تحلیل زیست غیررسمی صیادان آزاد ساحل چاف و آسیبهای جسمی، روانی و اجتماعی ناشی از این زیست. مقالهی بعدی اثری است از مریم ایثاری با عنوان «زیست غیررسمی کارگران زبالهگرد در تهران با تأکید بر سلامت و بهداشت»، که با توصیف و تحلیل انواع زیست غیررسمی کارگران زبالهگرد، چالشهای مرتبط با سلامت روانی، فیزیکی، اجتماعی، بهداشتی، غذایی و فقدان امنیت نزد آنها را نشان میدهد.
مقالهی کیهان صفری با عنوان «درک از کار در بین فرودستان شهری: مطالعهای در باب مشاغل غیررسمی (مورد مطالعه: نایسر سنندج)» از دیگر مقالات این فصل است که درک و تصور فرودستان از کار در نایسر سنندج را توصیف و تحلیل میکند. مقالهی سجاد بهمنی، مژگان پیرک و علی عربی با عنوان «پرسهزنی و گذران فراغت در میان حاشیهنشینان اهواز» سعی در شناخت مفهوم فراغت و نحوهی گذران آن در میان شهروندان حاشیهنشین شهر اهواز دارد و سرانجام، آخرین مقالهی این فصل به قلم محمد یزدانینسب و محمد هدایتی با عنوان «درک فرودستان از دولت (مورد مطالعه: کارگران روزمزد ساختمانی و نظافتی در شهر تهران)» پنج نوع درک و تلقی از دولت را در میان کارگران روزمزدِ شهر تهران شناسایی میکند.
موضوع فصل سوّم «فرودستان، جنسیت و خانواده» است. مقالهی سپیده ثقفیان با عنوان «نگرشهای جنسیتی زنان فرودست» سعی در توصیف و تحلیلِ فهم و درک زنان بیخانمان دروازه غار تهران از زنانگی و زنبودنشان دارد. مقالهی «زنان فرودست نابارور: مواجهه با فشارهای مضاعف و داغی چندبعدی» به قلم مرتضی کریمی به توصیف و تحلیل رنجِ زنان فرودست نابارور میپردازد و در این مسیر سه داستان را روایت میکند که نشاندهندهی داغ چندگانهی این زناناند و درنهایت، مقالهی «جایگاه خانواده در بین فرودستان شهر زاهدان» نوشتهی سیما هادی به توصیف و تحلیل درک و فهم جایگاه خانواده در زندگی فرودستان شهر زاهدان میپردازد.