Regarding the relationship between Manichaeism and mysticism, most researchers have provided general statements. However, in the articles compiled in this collection, some of the terms influenced by the concepts and meanings of Manichaeism in the Persian language have been examined.
درباره ارتباط میان مانویت و تصوّف محققان بیشتر به اظهاراتی کلّی بسنده کردهاند اما در مقالاتی که در مجموعه حاضر گردآوری شده برخی از اصطلاحاتی که در زبان پارسی متاثر از مفاهیم و معانی مانوی بوده مورد بررسی قرار گرفته است.
یکی از این اصطلاحات زنده دلی است که اساس حکمت مانوی را تشکیل میدهد یکی دیگر مفهوم انحلال است که در اصل از فعل بهل کردن گرفته شده است و دیگری اصطلاح «جمع» در تصوف است که در زبان پارسی میانه و متون مانوی به آن « روان چینی» گفتند «نور» زنده هم مفهوم دیگریست که از مذاهب اولیه مسیحی بخصوص باردیصانیه و مانویت وارد حکمت اشراقی سهروردی شده است.