اگر با نگاهی منصفانه به میراث پزشکی روزگار اسلامی مراجعه کنیم، و به ویژه اگر در آثار برجای مانده از پزشکان ایرانی از خاندان بختیشوع تا علی بن رین طبری و محمد بن زکریای رازی و علی بن عباس مجوسی اهوازی و ابوبکر اخوینی بخاری و ابن سینا و ابو منصور موفق هروی و همگنان سپسین آنان بنگریم، با آغوش باز و نگاه کنجکاو و دقیقی مواجه خواهیم شد که میراث علمی پیشینیان را ارج مینهد و همهنگام از سنجشگری آنها به محک تجربه و استدلال بازنمیایستد. بیگمان، فراتر از دستاوردهای ارجمند و ارزشمند این پزشکان، همین گشادهرویی در برخورد با جهانهای دانشی گونهگون و نهراسیدن از آزمودن «از خود پنداشتههایمان» به ترازوی «داشتههای دیگران»، مهمترین پیامی است که آنها از ورای سدهها پیش روی ما مینهند. پیش از آنگه برخاسته از پسندهای آنی و احساسی ما بیاید بود، نیازمند برخوردی است اندیشمندانه و همراه با درنگ و به دور از داوریهای شتابزده و بسا که شبهعلمی.
فهرست مطالب:
- در بزرگداشت مردی از اهالی این روزگار
- اشارت و یاد
- گذری آسیبشناختی بر میراث پزشکی ایرانی
- فهرست منابع
- بختیشوع بن جبرائیل و رسالهی پزشکی او به نام مأمون عباسی
- درآمدی بر زندگی و آثار بختیشوع بن جبرائیل
- نسخهشناسی و درونمایهی متن
- رسالة بختیشوع الحکیم الی عملها الی المأمون الخلیفة فی تدبیر البدن
- فهرست منابع
- پزشکی و شاخههای آن به روایت مفتاح الطب ابنهندو
- گذری بر ابنهندو و مفتاح الطب او
- نسخهشناسی
- الباب الخامس فی أقسام الطب
- باب پنجم در گونههای پزشکی
- فهرست منابع
- درآمدی بر سرشت و سرنوشت قانون ابنسینا
- فهرست منابع
- شرفالزمان ایلاقی و کتاب الفصول الایلاقیهی او
- شرفالزمان ایلاقی: دورنمایی از زندگی حکیم – پزشک سینوی
- پیوست ۱: ایلاقی به روایت تتمة صوان الحکمة ظهیرالدین علی بیهقی
- پیوست ۲: ایلاقی به روایت نزهة الأرواح شهرزوری
- درآمدی بر انجام و فرجام الفصول الایلاقیه
- پیوست ۳: جدول مقایسهی فصل نخست از کلیات قانون ابن سینا و خلاصهی ایلاقی
- درنگی در نسخهی کتابخانهی مدرسهی خان در یزد
- فهرست منابع
- نمونهی تصاویر نسخهی کتابخانهی مدرسهی خان
- نمایهها
- اشخاص
- مجلات، رسالهها و کتابها